In vrijwel elke klas komen ze voor, de stille, onzichtbare, onopvallende kinderen. Deze kinderen lopen anderen niet in de weg, roepen geen irritatie op, maar maken toch geen deel uit van de schoolklas. De andere leerlingen hebben meestal geen hekel aan hen, ze worden niet afgewezen maar ook niet hoog gewaardeerd. Zij zijn er wel, maar tellen en doen eigenlijk niet echt mee.
Een nieuwe woonvorm voor mensen met autisme/atypische ontwikkeling om zelfstandig functioneren mogelijk te maken.
Wat doe je als ouder wanneer je kind een traumatische ervaring heeft gehad? Praat je erover of laat je het rusten? Wetenschappers hadden dit al eerder bestudeerd, maar hun resultaten spraken elkaar tegen. Uit een systematische literatuurstudie van Mèlanie Sloover, promovendus bij het Behavioural Science Institute van de Radboud Universiteit, blijkt nu dat praten over trauma (bijna altijd) de juiste keuze is.
Onzekerheid over je uiterlijk? Een laag zelfbeeld? Daar heeft iedereen weleens last van. Maar wanneer je Body Dysmorphic Disorder hebt, oftewel BDD, kan deze onzekerheid je leven overnemen. Maar wat is het precies? En wat voor impact heeft dit op iemands lichaam? Aan de telefoon is Nienke Vulink. Zij is Psychiater op de afdeling Psychiatrie in het Amsterdam UMC en doet onderzoek naar BDD.
In 2022 zei 22 procent van de 12- tot 25-jarigen dat ze in de afgelopen twee weken slaapproblemen hebben gehad. 16 procent van de jongeren had in de afgelopen vier weken psychische klachten en 12 procent gaf aan een depressie te hebben of hebben gehad in de afgelopen twaalf maanden.
Recent werd een Nederlands onderzoek bij jongeren met een autismespectrumstoornis (ASS) gepubliceerd. Dit onderzoek heeft mede door subsidie van MIND plaatsgevonden. De wetenschappers onderzochten of EMDR werkt bij het verminderen van ASS-symptomen en stress. 21 jongeren tussen de 12 en 19 jaar deden mee aan dit onderzoek.
De ondersteuning aan ouders van kinderen die suïcidaal zijn, schiet ernstig tekort. Als je kind niet meer wil leven grijpt dat fors in op de mentale en fysieke gezondheid van ouders en komt de relatie van de ouders zelf vaak onder druk te staan. Ouders hebben behoefte aan betere informatie, verbinding erkenning en begrip en aan ondersteuning van ervaringsdeskundige ouders.
Verschillende instanties, waaronder gemeenten, worstelen met het vraagstuk van vroegdiagnostiek en vroege behandeling van kinderen. Moet je psychische stoornissen bij kinderen zo vroeg als mogelijk ‘vinden’ zodat je snel een diagnose kunt stellen en een behandeling kan starten? Dit lijkt een belangrijk beleidsuitgangspunt voor gemeenten; ‘vroeg erbij’ of ‘elke euro die je erin stopt, komt er op de lange termijn weer uit’.
Begin deze maand verscheen een fraai opgezette cohort studie waaruit bleek dat bijna 40% van de 213 peuters die geclassificeerd waren met een autisme spectrum stoornis (ASS), op 5-7 jarige leeftijd niet meer aan de criteria voor ASS voldeed. “Herstel” van “autisme” hing niet samen met de intensiteit van de ontvangen behandeling (meestal de veel bediscussieerde want kind onvriendelijke Applied Behavior Analysis (ABA)). Dit is in lijn met wat eerdere studies naar de (in)stabiliteit van autistisch gedrag vonden.
Mensen met een jeugdtrauma hebben meer kans op hart- en vaatziekten, diabetes en overgewicht. Brenda Penninx, hoogleraar psychiatrische epidemiologie onderzoekt hoe dit komt én hoe dit voorkomen kan worden. Eerste bevindingen uit een onderzoek naar hardloop-behandeling bij depressie en angststoornissen zijn bijvoorbeeld veelbelovend. De hardloop-behandeling geeft dezelfde mentale verbetering als antidepressiva, en zorgt bovendien voor een grotere vooruitgang in lichamelijke gezondheid.
Jöran heeft een bipolaire stoornis, dit maakt hem kwetsbaar voor depressies, manieën, en psychoses. Hij kan er op het moment goed mee leven, maar dat is in het verleden wel anders geweest. De ideeën die voor Jöran zo helder waren, werden door zijn vrienden en familie gezien als waanzin. Deze zorgen van zijn dierbaren leiden tot meerdere opnames in klinieken.
85 procent van de jongeren heeft last van mentale klachten. Om die problemen de baas te zijn, heeft 1 op de 5 in de afgelopen twee jaar medicatie gebruikt, bijvoorbeeld antidepressiva of slaappillen. Een even grote groep probeert het zelf wel eens op te lossen met alcohol of drugs.
Diana van Bergen doet onderzoek naar suïcide onder jongeren. Samen met haar collega’s interviewt ze jongeren die een suïcidepoging deden of suïcidale gedachten hebben. Ook spreekt ze met de naasten van jonge mensen die door zelfdoding om het leven kwamen. Door alle levensverhalen op wetenschappelijke wijze in kaart te brengen, hoopt Van Bergen bij te dragen aan de preventie van suïcides.
Denk nu eens aan iets wat jij leuk vindt. Of aan iets leuks wat je hebt meegemaakt. Bijvoorbeeld je vakantie, je verjaardag, lol maken met je vriend(in). Wat gebeurde er? Hoe deed je toen? Wat was er zo grappig of vrolijk aan?
Bij kinderen met een autismespectrumstoornis (ASS) – ook wel aangeduid als autisme – is er sprake van beperkingen op het gebied van de sociale communicatie en interactie, stereotiepe en repeterende gedragingen en prikkelverwerkingsproblemen. Pivotal Response Treatment (PRT) is een gedragstherapeutische behandeling gericht op de kernproblematiek bij ASS.
Hoe verwerken mensen met autisme informatie precies? Hebben ze allemaal een bovengemiddelde fascinatie voor modeltreinen of zweefvliegtuigen? Hoe zit het met het voelen van empathie? En hoe kunnen we de wereld autismevriendelijker maken, en wat levert dat ons als samenleving op?
‘Je bent slordig, ruim je kamer op.’ ‘Wat ben je lui vandaag, ga je huiswerk maken’: kritiek is nooit leuk om te krijgen. Maar bij sommige pubers komt dat commentaar extra hard binnen, zo blijkt uit onderzoek van promovendus Lisanne van Houtum. Tieners met een depressie lijken namelijk een stuk gevoeliger te zijn voor de kritiek van hun ouders, dan gezonde jongeren.
Psycholoog en onderzoeker Pauline Jansen onderzocht tijdens haar ZonMw fellowship eetstoornissymptomen bij adolescenten, waarbij in kaart werd gebracht hoe deze symptomen zich ontwikkelen vanuit de kindertijd tot in de adolescentie.
Veel kinderen groeien op in een gezin met één of twee ouders met een psychische aandoening of een drugs- of alcoholstoornis. Deze kinderen, afgekort ook wel KOPP/KOV genoemd, lopen een verhoogd risico om op latere leeftijd zelf ook psychische problemen te ontwikkelen. Op basis van nieuwe berekeningen schat het Trimbos-instituut dat inmiddels meer dan een kwart van de thuiswonende kinderen in Nederland in een KOPP/KOV-gezin opgroeit.
TNO deed op verzoek van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid onderzoek naar burn-outklachten onder jonge werkenden (in de leeftijd van 18 tot en met 34 jaar). In het rapport wordt ook gekeken naar het aantal verzuimdagen in de afgelopen 12 maanden en of in de afgelopen 12 maanden is verzuimd ten gevolge van psychische klachten, overspannenheid of burn-out waarbij de klachten volgens de jonge werknemer deels of volledig het gevolg zijn van werk.
In mijn praktijk zie ik nooit kinderen met lastig gedrag. Dat is best opvallend. Want om deze reden worden ze wel bij mij aangemeld. Wat ik wel zie, zijn oververmoeide, soms zelfs uitgeputte kinderen. Ze komen niet tot rust. Het maakt dat hun lontjes korter worden, dat ze zich clownesk gaan gedragen of vervallen in vermijdingsgedrag. Veel van deze kinderen zijn overprikkeld voor zaken als licht of geluid. Alle kinderen zijn hyperalert en staan wantrouwend tegenover de omgeving. Of ze zich nou terugtrekken als een slak in zijn huisje of brullen als een leeuw.
We zijn steeds bewuster bezig met onze mentale gezondheid. Dat blijkt ook uit de vele video’s over dit onderwerp die rondgaan op social media. Van ADHD tot ‘stored trauma’ en van hormooncoaches tot transgenderzorg: heel vaak zijn de stellige claims die in video’s op social media worden gemaakt niet op wetenschappelijke feiten gebaseerd. In deze aflevering van Pointer Checkt: kan een mentaal trauma zich opslaan in een lichaamsdeel?
Mensen met een jeugdtrauma hebben meer kans op hart- en vaatziekten, diabetes en overgewicht. Brenda Penninx, hoogleraar psychiatrische epidemiologie onderzoekt hoe dit komt én hoe dit voorkomen kan worden. Eerste bevindingen uit een onderzoek naar hardloop-behandeling bij depressie en angststoornissen zijn bijvoorbeeld veelbelovend. De hardloop-behandeling geeft dezelfde mentale verbetering als antidepressiva, en zorgt bovendien voor een grotere vooruitgang in lichamelijke gezondheid. Dit meldt Amsterdam UMC.
Kinderpsychiater Binu Singh wil ons bewust maken van het belang van de eerste duizend dagen van een mensenleven. Deze hogesnelheidsmaatschappij is gemaakt voor volwassenen en houdt geen rekening met het opgroeiend kind.
Boeken en films zijn therapeutische casussen bij uitstek. Je leest of hoort namelijk niet óver een bepaalde stoornis of probleem – van buitenaf, maar je gaat er in mee – van binnenuit.
Je kruipt onder de huid: Ter inspiratie voor therapeuten, maar ook als input voor individuele en groepstherapie. Als bron van herkenning en troost, als metafoor voor gedragsalternatieven, als casus waarover nagepraat kan worden.
Volgens het Verwey-Jonker Instituut is samenwerken en daarbij gedurende een langere periode veiligheid centraal zetten de belangrijkste succesfactor bij het stoppen van geweld, verwaarlozing en misbruik in afhankelijkheidsrelaties.
Dit congres op 23 november 2023 in Ede laat zien dat we samen echt meer weten dan alleen. Dat juist het verschil in visie en kennis de kwaliteit van onze analyse en plannen verhoogt.
Veerkracht is een veelzijdig woord. Dat blijkt ook uit de Merriam-Webster Dictionary waarin 25 synoniemen van veerkracht worden vermeld. In de Van Dale Thesaurus zijn het er veel minder, maar toch nog 10.
Nog steeds druk en dromerig geeft een kijkje in het leven van Kiki, een tiener met ADHD. Ze kan heel druk én heel dromerig zijn. In dit boek vertelt ze over haar belevenissen; vaak leuk, grappig en spannend, en soms vervelend. Haar leven is nooit saai. In haar dagboek schrijft ze wat ze denkt en voelt, wat ze goed kan en wat haar moeite kost. Hoewel ze het niet altijd gemakkelijk vindt om ADHD te hebben, komt het haar ook goed van pas!
Nienke Siebelink promoveerde in 2021 op "Mindfulness-based intervention for
children with ADHD and their parents" waarin zij nagaat of dit een waardevolle aanpak is.
Vertel! is een indrukwekkend pleidooi om verhalen een belangrijke plaats te geven in de psychotherapie met kinderen. Hoewel Thea Giesen ook aansluiting zocht bij eerdere ontwikkelingen op dit gebied, zijn de werkwijzen en methodieken die zij vindt, vernieuwend en uiterst origineel. De vele voorbeelden die zij geeft, laten haar rijke ervaring zien en werken overtuigend voor wie de processen die zij beschrijft, tot zich door laat dringen. Zij gaat tot een grens, waarbij het vooraf bedachte wijkt voor inspiratie.
[ Een bijdrage van Remco Pijpers]
Wat is het effect van sociale media op de mentale gezondheid van jongeren? In de VS loopt de discussie hoog op. Ik zet een en ander op een rij.
Angststoornissen zijn een veelvoorkomend probleem bij kinderen. Schattingen suggereren dat tussen de 3 en 30 procent van de wereldbevolking in hun leven te maken krijgt met een angststoornis.
Boosheid is een normaal onderdeel van de menselijke emotionele ervaring, en dat geldt ook voor kinderen. Kinderen leren hun emoties kennen en beheersen naarmate ze groeien en ontwikkelen, en boosheid is een belangrijk onderdeel van dat proces. Het helpt hen hun grenzen te begrijpen, te communiceren wanneer ze zich ongemakkelijk of onrechtvaardig behandeld voelen, en te leren hoe ze op gepaste wijze kunnen reageren op frustraties.
Pasgeborene van ouders met een licht verstandelijke beperking (LVB) hebben een verhoogd risico op een onveilige opvoedsituatie, waarin sprake kan zijn van een inconsistente opvoedstijl, lage sensitiviteit, autoritair ouderschap, maar ook verwaarlozing en mishandeling. Wat zijn de risicofactoren die samenhangen met onveilige opvoedsituaties vanaf de zwangerschap tot de eerste zes levensmaanden bij ouders met een LVB.
Vriendschappen zijn belangrijk, maar ze kunnen ook moeilijk zijn, zelfs voor autistische jongeren. In dit artikel wordt besproken hoe autistische jongeren behoefte hebben aan vriendschappen, maar dat de verwachtingen en druk van beide kanten het moeilijker kunnen maken.
De methode van de Grafische Dossieranalyse is een unieke manier om het leven van een persoon op een simpele en overzichtelijke wijze in beeld te krijgen. In één oogopslag wordt via een overzichtelijke tijdlijn duidelijk hoe het leven verlopen is, waar de problemen zitten, hoe de contacten met zorgpersonen zijn geweest en onderwerpen die voor een specifiek persoon van belang zijn.
Een kwart van de jongvolwassenen in Nederland lijdt aan overgewicht, bij 7 procent is er zelfs sprake van ernstig overgewicht (obesitas). Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek.
Het percentage kinderen en jongeren met overgewicht is de afgelopen jaren toegenomen. In 2014 had 15 procent van de 2- tot 25-jarigen overgewicht, in 2022 was dat 17 procent. Van de jongvolwassenen, tussen de 18 en 25 jaar, was 21 procent in 2014 te zwaar en in 2022 was dat 25 procent. Het aandeel jongeren met obesitas is sinds 2014 gelijk gebleven.
Ook na een periode zonder coronamaatregelen blijft het aantal jongeren, van 12 tot 25 jaar, met serieuze suïcidale gedachten onverminderd hoog (16%). Na bijna een verdubbeling in de laatste lockdownperiode (van 9% in het najaar van 2021 naar 17% tussen december 2021 en februari 2022) daalde dit percentage nauwelijks.
Jonge kinderen met een autismespectrumstoornis (ASS) ervaren dezelfde emoties als kinderen zonder autisme, maar zij reageren op een andere manier. Dit concludeerde orthopedagoge Gemma Zantinge, die eind februari aan de Universiteit Leiden op dit onderwerp promoveerde.
Theo Hart de Ruyter (1907- 2001) behoort tot de grondleggers van de Nederlandse kinder- en jeugdpsychiatrie. Zelf gaf hij als achtergrond voor zijn uiteindelijke keuze voor dit vak (dat op dat moment eigenlijk nog moest worden uitgevonden) een ingrijpende ervaring in zijn kinderjaren. Hart de Ruyter was geboren in Kediri op Oost Java, voormalig Nederlands-Indië, waar zijn vader werkte als inspecteur in de bosbouw.
Het HBSC-onderzoek liet in 2021 zien dat mentale problemen onder scholieren in Nederland tussen 2017 en 2021 fors zijn toegenomen. Daarom hebben de Universiteit Utrecht en het Trimbos-instituut daarom in het najaar van 2022 opnieuw grootschalig onderzoek gedaan naar het welzijn van scholieren. In het rapport ‘Jong na corona’ worden actuele cijfers en trends besproken over de volgende onderwerpen:
De focus op het hele systeem geeft mij ook een gevoel van trots op het ‘orthopedagoog zijn’. Niet het kind is ‘stuk’, maar het systeem heeft een vraag aan de jeugdhulp. De vragen van Van Os waar Van der Doef naar verwijst zijn daarbij prachtig.
In Autisme als atypische ontwikkeling beschrijft Martine Delfos voor het eerst de kenmerken van autisme zoals die voortspruiten uit de Theorie van het Socioschema met de MAS1P (Mental Age Spectrum within 1 Person), de regenboog aan mentale leeftijden binnen één persoon. Helder wordt beschreven hoe deze met elkaar samenhangen en ook hoe ze logisch uit elkaar volgen.
